1
“Wie op zijn twintigste geen socialist is, heeft geen hart. Wie het op zijn dertigste nog steeds is, heeft geen verstand.” Dat is de gemeenplaats die zo graag geciteerd wordt de laatste weken.
Ik vraag me af: wat gebeurt er als je veertig wordt?
2
Joachim Pohlman citeert het hier. Celia Ledoux (zonder het volmondig te onderschrijven) citeert het hier, maar iemand in de commentaarsectie verwoordt het nog veel mooier:
‘Het economisch evangelie’ noopt mij echter mijn idealisme, of is het naïviteit, opzij te zetten en braaf in het rijtje over donkerblauwe steentjes te lopen die alleen maar rechts afslaan en mij brengen naar het land van ‘Grote Ongelijkheid’, waar geleefd wordt volgens de regels van dat economisch evangelie en ver weg van mijn idealen die verbannen worden naar ‘Utopia’.
Het gaat klaarblijkelijk om een genoopt worden, een sterk genoopt worden, een genoopt worden zo sterk en onmiddellijk dat het niet meer nodig is aan te duiden wat de dingen zijn die je nopen of te motiveren waarom.
Misschien is het die onmiddellijkheid die verdwijnt als je veertig wordt.
3
In de uitspraak zelf klinkt toch al iets van een teleurstelling door. Wat jammer dat we ons hart niet kunnen blijven volgen! Wat jammer dat ons verstand ons zegt dat we rechts moeten worden, niet omdat we het willen, maar omdat het de enige overblijvende mogelijkheid is die we nog kunnen ontwaren. Deze teleurstelling wijst er toch reeds op dat het een fase is, iets wat op een bepaald moment volledig berechtigd is, maar waar de ontwikkeling niet bij kan blijven stilstaan. Of is het dan werkelijk zo dat dit het finale eindpunt is waartoe we het als mensheid gebracht hebben? “Beste klant, tot onze spijt moeten we u meedelen dat we geen hart kunnen hebben. We dachten eerst van wel, maar na de zaak grondig bestudeerd te hebben, zijn we jammer genoeg tot het besluit gekomen dat het simpelweg niet tot de mogelijkheden behoort. Onze excuses daarvoor”
Hoe anders maak je de strekking van de uitspraak “Wie op zijn twintigste geen socialist is, heeft geen hart. Wie het op zijn dertigste nog steeds is, heeft geen verstand.” expliciet? Iemand een idee?
4
Er is daar ergens een leeftijd, ik weet niet of het veertig is, het kan zijn dat er nog een paar ontwikkelingsfasen tussenliggen – maar er is daar ergens een leeftijd waarvoor geldt: als je op je veertigste/vijftigste/zestigste nog neoliberaal bent, moet je niet beweren dat je op je twintigste een hart gehad hebt.
Ik zoek al jaren van wie die uitspraak eigenlijk is.
Ik weet niet of je op de links geklikt hebt, maar wat mij opviel is dat het citaat niet alleen van iemand anders is dan degene aan wie het meestal wordt toegeschreven, maar dat het ook veel ouder is, dan het zou zijn als het werkelijk van Churchill stamde.
http://katecarruthers.com/2005/02/alleged-quote-by-churchill-on-being-a-socialist-or-conservative/
http://www.barrypopik.com/index.php/new_york_city/entry/if_youre_not_a_liberal_at_20_you_have_no_heart_if_not_a_conservative_at_40